گیاهان تک‌لپه‌ای، که به انگلیسی به نام monocots شناخته می‌شوند، گروهی از گیاهان هستند که در ساختار برگ‌های خود تنها یک لپه دارند. این گیاهان معمولاً دارای ریشه‌های فیبری، گل‌های سه‌تایی و ساقه‌های توخالی هستند. از جمله مثال‌های معروف این گیاهان می‌توان به گندم، برنج و ذرت اشاره کرد. این گیاهان در بسیاری از اکوسیستم‌ها و محیط‌های مختلف رشد می‌کنند و نقش مهمی در تأمین غذا و مواد اولیه برای انسان‌ها و حیوانات دارند. همچنین، نخل‌ها و زنبق‌ها نیز از جمله گیاهان تک‌لپه‌ای هستند که زیبایی خاصی به طبیعت می‌بخشند.