ماری دو گیز (Mary of Guise) یک اشراف‌زادهٔ اسکاتلندی و همسر جیمز پنجم، پادشاه اسکاتلند بود. او در سال ۱۵۱۵ به دنیا آمد و در سال ۱۵۳۸ با جیمز پنجم ازدواج کرد. پس از مرگ جیمز در سال ۱۵۴۲، ماری به عنوان نایب‌السلطنهٔ دخترش ماری، ملکهٔ اسکاتلند عمل کرد و در تلاش برای حفظ قدرت و استقلال اسکاتلند بود. ماری دو گیز به خاطر سیاست‌هایش و تلاش برای تقویت روابط با فرانسه شناخته می‌شود. او با چالش‌های زیادی از جمله تهدیدات انگلیس و مشکلات داخلی مواجه بود. ماری در سال ۱۵۶۰ درگذشت و میراث او به عنوان یک زن قدرتمند و تأ