دژهای سنگی، که به عنوان قلعه‌های سنگی نیز شناخته می‌شوند، سازه‌هایی مستحکم و دفاعی هستند که معمولاً در مناطق کوهستانی یا صعب‌العبور ساخته می‌شوند. این دژها از سنگ‌های طبیعی ساخته شده و به دلیل استحکام و مقاومت در برابر حملات، در طول تاریخ به عنوان پناهگاه و مرکز فرماندهی استفاده می‌شدند. این سازه‌ها معمولاً دارای دیوارهای بلند و ضخیم، برج‌ها و دروازه‌های محکم هستند. دژهای سنگی در بسیاری از فرهنگ‌ها و تمدن‌ها، از جمله تمدن‌های باستانی مانند ایران و رومیان، نقش مهمی در حفاظت از مردم و منابع داشته‌اند.