نظریه شناختی به مطالعه فرآیندهای ذهنی مانند تفکر، یادگیری و حل مسئله می‌پردازد. این نظریه بر این باور است که انسان‌ها اطلاعات را به‌طور فعال پردازش می‌کنند و رفتارهای آن‌ها تحت تأثیر شناخت‌هایشان قرار دارد. این نظریه به‌ویژه در روانشناسی و آموزش کاربرد دارد و به معلمان کمک می‌کند تا روش‌های مؤثرتری برای تدریس و یادگیری ایجاد کنند. همچنین، نظریه شناختی به درک بهتر اختلالات روانی و چگونگی درمان آن‌ها نیز کمک می‌کند.